اکسید روی یا زینک اکساید چیست؟

اکسید روی یا زینک اکساید Zinc Oxide ترکیبی غیر ارگانیک می باشد که دارای فرمول شیمیایی ZnO است. این ترکیب پودری سفید رنگ بوده و در آب حل نمی شود و کاربرد بسیار وسیعی در طیف گسترده ای از صنایع دارد. اکسید روی کریستالی و تماما به رنگ سفید می باشد و در صورت حرارت دیدن زرد رنگ می شود اما پس از خنک شدن دوباره به رنگ سفید بر می گردد. در ادامه این مطلب شرح می دهیم که اسید روی یا زینک اکساید چیست و چه ویژگی هایی دارد.

 

۱- تاریخچه اکسید روی یا زینک اکساید

توتیا اکسید ناخالص فلز روی (زینک اکساید) است. در گذشته از توتیا برای ساختن فلز برنج و همچنین درمان بیماری های چشم بهره می گرفتند. در قدیم آن را سنگ سرمه نیز می گفتند و برای آن سه گونه قائل بودند: زرد، کبود و توتیای قلم که توتیای قلم کرمانی بهترین نوع آن بود. واژۀ توتیا را عربی شده واژه فارسی دوده ها دانسته اند.

۲- حلال اکسید روی

اكسيد روی، پودر سـفيدرنگی است كه در آب و  الکل غيرمحلول و در اكثـر اسـيدها ماننـد (هيدروكلريك اسيد) محلول می‌باشد.

ZnO + 2 HCl → ZnCl2 + H2O

هیدروکلریک اسید یک محلول شفاف، بی‌رنگ و با بوی بسیار تند از هیدروژن کلرید (HCl) در آب است. یک اسید معدنی بسیار خورنده و قوی با استفاده‌های صنعتی زیاد است. هیدروکلریک اسید از قدیم به نام‌های اسیدم سالیس، موریاتیک اسید و جوهر نمک معروف بوده و از ویتریول (سولفوریک اسید) و نمک طعام به دست می‌آید.

اکسید روی جامد نیز در قلیاها حل می شود:

ZnO + 2 NaOH + H2O → Na2[Zn(OH)4]

ZnO به آهستگی با اسیدهای چرب موجود در روغن واکنش نشان می‌دهد تا کربوکسیلات‌های مربوطه مانند اولئات یا استئارات را تولید کند.

 

 

۳- ویژگی‌های اکسید روی

اکسید روی در طبیعت به عنوان زینکیت معدنی کمیاب نیز یافت می‌شود، که معمولاً حاوی منگنز و ناخالصی های دیگری است که رنگ زرد تا قرمز را دارد.

اکسید روی، کریستالی گرماکرومیک است و هنگامی که در مجاورت هوا گرم می‌شود از سفید به زرد تغییر می‌کند و در هنگام خنک شدن به رنگ سفید برمی‌گردد. این تغییر رنگ در اثر از دست دادن اندک اکسیژن به محیط در دماهای بالا ایجاد می‌شود تا Zn1 + xO غیر استوکیومتری تشکیل شود.

ZnO به دو شکل اصلی وورتزیت شش ضلعی و مکعب روی متبلور می‌شود، در هر دو مورد روی و اکسید چهار ضلعی هستند که مشخصه‌ترین هندسه برای روی (II) است. ZnO با فشارهای نسبتاً زیاد در حدود 10 GPa به نقوش سنگ مالت تبدیل می‌شود.

بسیاری از خواص پزشکی قابل توجه کرم‌های حاوی ZnO را می‌توان با نرمی آن تفسیر کرد، که این ویژگی ترکیبات باینری هماهنگ چهار ضلعی نزدیک به انتقال به ساختارهای هشت ضلعی است.

۴- ویژگی های خاص اکسید روی

 ویژگی های خاص اکسید روی (زینک اکساید) سبب افزایش استفاده از آن در صنایع بسیار زیادی شده است .ویژگی های خاص اکسید روی شامل موارد زیر است:

• آنتی بیوتیک

• ضریب شکست بالا

رسانایی حرارتی بالا

• محافظ اشعه UV

۵- عوارض جانبی اکسید روی چیست؟

هیچ عوارض جانبی قابل توجهی با استفاده از محصولات اکسید روی گزارش نشده است. فقط حساسیت پوست یا تحریک جزئی در برخی افراد گزارش شده است.

۶- کاربرد اکسید روی در صنعت

صنایع مصرفی اکسید روی بسیار زیاد است که در اینجا پرمصرفترین و مهمترین مصارف اکسید روی ارائه شده است.

• لعاب سازی، کاشی و سرامیک

• داروسازی، آرایشی و بهداشتی

• رنگ سازی، روکش و یا پوشش

• خوراک دام و طیور

• کشاورزی

• لاستیک و پلاستیک

 

۶-۱- علت استفاده از اکسید روی در صنایع مختلف

علت کاربرد اکسید روی در صنعت لعاب

• افزایش درخشش خاصیت مات کنندگی لعاب

• افزایش مقاومت لعاب

• قابلیت پخش بهتر

در صورت علاقه به دانستن جزئیات بیشتر درباره این موضوع می توانید مطلب “کاربرد اکسیدروی در صنعت لعاب” را مطالعه نمایید.

 

علت کاربرد اکسید روی در پزشکی و بهداشت

• بهبود بعضی از بیماری های پوستی

• ترمیم زخم ها

• رشد سلول‌های جدید

• ترمیم زخم‌ها

• ضد سبوم و منعکس کننده اشعه UV

در صورت علاقه به دانستن جزئیات بیشتر درباره این موضوع می توانید مطلب “کاربرد اکسیدروی در پزشکی و بهداشت” را مطالعه نمایید.

 

علت کاربرد اکسید روی در صنعت رنگ سازی

• ایجاد شفافیت

• قابلیت ضد خوردگی در رنگ

• مقاوم به آتش در رزین

در صورت علاقه به دانستن جزئیات بیشتر درباره این موضوع می توانید مطلب “کاربرد اکسیدروی در صنعت رنگ و رزین” را مطالعه نمایید.

 

علت کاربرد اکسید روی در صنعت کشاورزی و دامپروری

• ریز مغذی در خوراک دام و طیور

• برخی کودهای شیمیایی

در صورت علاقه به دانستن جزئیات بیشتر درباره این موضوع می توانید مطلب “کاربرد اکسیدروی در صنعت کشاورزی” را مطالعه نمایید.

 

علت کاربرد اکسید روی در صنعت لاستیک

• قابلیت ضد سایش

• افزایش مقاومت

• بهبود هدایت حرارتی

در صورت علاقه به دانستن جزئیات بیشتر درباره این موضوع می توانید مطلب “کاربرد اکسیدروی در صنعت لاستیک” را مطالعه نمایید.

 

۷-  اکسید روی باسط فرآور پویا

باسط فرآور پویا با روشی متفاوت و بهینه، اقدام به فرآوری و تولید اکسیدروی در دو گرید دارویی و صنعتی کرده است. ویژگی های اکسیدروی تولید شده توسط باسط فرآور پویا به شرح زیر است:

• • فاقد عناصر سنگین

  • کیفیت بالا

  • رنگ شفاف

 

 

شما مشتریان گرامی میتوانید جهت مشاوره، درخواست و خرید اکسید روی مورد نیاز صنعت خود “با ما تماس“ بگیرید. باسط فرآور پویا با داشتن کادری مجرب و پاسخگو توانسته است انتخابی مطمئن برای مشتریان خود باشد.

جهت مطالعه بیشتر درباره نحوه تولید اکسید روی و استراژی قیمت گذاری آن می توانید مطالب زیر را مطالعه نمایید:

– روش های عمومی تولید اکسید روی

– تولید پودر اکسید روی به روش کوره گردان ولز

– قیمت مناسب اکسید روی به چه عواملی بستگی دارد؟

– چرا قیمت مناسب و رقابتی؟