اکسید روی در رنگ و پوشش

رنگ اگرچه در لغت تنها از سه حرف تشکیل شده است اما در واقعیت نمی‌توان برای آن محدودیت و مرز قائل شد. رنگ نقش بسیار کلیدی در زندگی دارد. توجه به همین نیازهای وسیع، باعث شد تا انواع رنگ‌ها با خواص مختلف تولید شوند. در این مطلب درباره کاربرد اکسید روی در رنگ و پوشش و تأثیر آن بر خواص رنگ و پوشش های صنعتی توضیح داده می شود.

رنگ چیست؟

رنگ (عموما) به مایعی گفته می‌شود که شامل ذرات رنگدانه بوده و بعد از اعمال به صورت یک لایه نازک (فیلم رنگ) بر روی سطح تبدیل به لایه‌ای جامد خواهد شد. لازم به ذکر است که لزوماً رنگ، به حالت مایع نیست.

این رنگ‌ها معمولا به منظور حفاظت، زیبایی و ایجاد رنگ چشم‌نواز، رساندن پیامی خاص و … استفاده می‌شوند که دارای تنوع بسیار در فام (آبی، قرمز، سبز و…) و هم‌چنین نوع مواد به کار رفته است.

ساختار تشکیل دهنده رنگ ها

هر رنگ اصولا از دو قسمت اصلی تشکیل شده است که عبارتند از:

پیگمنت (رنگدانه، ماده رنگزا و پرکننده)

پیگمنت‌ها ترکیبات جامدی هستند (نامحلول در آب) که وظیفه رنگ‌دهی را برعهده دارند. مواد رنگزا (Dye)، محلول بوده و باعث ایجاد رنگ‌های مختلف برای کارهای رنگرزی الیاف می‌شوند. پرکننده‌ها (filler) ترکیباتی هستند که با اهداف مختلفی از قبیل ایجاد یک ویژگی خاص در رنگ، کاهش هزینه‌های تولید و… استفاده می‌شوند.

محمل (vehicle)

محمل از یک بایندر (رزین) و رقیق کننده (مانند حلالها و آب) تشکیل شده است. بایندر با رنگ دانه مخلوط شده و در چسبیدن آن کمک می کند در واقع بایندر وظیفه تشکیل فیلم رنگ و اتصالات شبکه‌ای را برعهده دارد و روی خاصیت هایی مانند درخشندگی بالقوه، دوام خارجی، انعطاف پذیری و چقرمگی تأثیر می گذارد. بایندرها شامل رزین‌های طبیعی و یا سنتزی مانند رزین آلکیدی، آکریلیک، اپوکسی، پلی‌استر و … می‌باشند.

اصلی ترین رقیق کننده ها معمولا آب است یا روغن است که برای رنگ های آب پایه و روغن پایه استفاده می شود.

افزودنی‌ها (additives)

ترکیباتی هستند که به مقدار کم و به منظور رسیدن به اهدافی مانند،کف نکردن رنگ در حین تولید، پوسته نبستن رنگ، بهبود خواص ظاهری و رئولوژیکی رنگ و … اضافه می‌شوند.

اکسید روی در فرآیند تولید رنگ

اکسید روی یکی از انواع رنگ دانه های اکسیدی است.

اکسید روی در رنگ و پوشش به عنوان یک رنگ دانه در رنگ ها به واسطه شفافیت آن کاربرد دارد.

اکسید روی از مهمترین رنگ دانه های سفید است که باعث ایجاد شفافیت در رنگ می شود.

هنگامی که اکسید روی با فسفریک اسید واکنش می دهد رنگدانه های روی فسفات تشکیل می گردد. رنگدانه های روی فسفات در تولید رنگ های ضد خوردگی استفاده می شود.

اکسید روی کمی قلیایی است و می تواند با اسیدهای چرب آزاد ردیابی واکنش دهد تا صابون روی ایجاد کند و فیلم را انعطاف پذیر، قوی و جلوگیری از اکسیداسیون فلز کند.

در واقع می توان گفت که رنگ های حاوی اکسید روی به عنوان پوشش های ضد خوردگی برای فلزات، به خصوص برای آهن گالوانیزه استفاده می شود.

در صورت علاقه به دانستن مطالب بیشتر درباره اکسید روی میتوانید مقاله “اکسید روی چیست؟” را مطالعه نمایید.