داشتن یک برنامه غذایی مناسب برای گیاهان امکان افزایش محصولات کشاورزی به میزان 2 یا حتی 3 برابر را فراهم میکند. هزینههای کشاورزی اغلب متغیر هستند، تنها هزینه، تغذیه متفاوت و متغیر است که با این هزینه امکان برداشت محصول به 2 الی 3 برابر فراهم میشود. گوجه فرنگی یکی از گیاهانی است که با دانستن برنامه غذایی مناسب برای آن و نحوه رشدش، امکان افزایش برداشت محصولات آن میسر است.
عناصر غذایی مناسب برای گوجه فرنگی
نیتروژن (ازت)، پتاسیم، فسفر، کلسیم، آهن، بور، روی و مس از جمله عناصر غذایی مورد نیاز گیاه گوجه فرنگی هستند که باید در مراحل مختلف رشد به میزان مناسب به صورت محلول پاشی یا کود خاکی، بر اساس تشخیص کارشناس کشاورزی به گیاه داده شوند. در جدول زیر استانداردهاس مورد استفاده در تفسیر نتایج تجزیه بزگ گوجه بیان شده است:
عنصر |
نیتروژن (درصد) |
فسفر (درصد) | پتاسیم (درصد) | کلسیم (درصد) |
منیزیم (درصد) |
غلظت مطلوب |
3.5-5 | 0.3-0.65 | 3.5-4.5 | 1.0-3.0 |
0.4-1.0 |
غلظت بحرانی |
2.2 | 0.18 | 2.5 | 0.9 |
0.17 |
عنصر |
بور
میلی گرم در کیلوگرم |
آهن
میلی گرم در کیلوگرم |
منگنز
میلی گرم در کیلوگرم |
روی
میلی گرم در کیلوگرم |
مس میلی گرم در کیلوگرم |
غلظت مطلوب |
35-52 | 50-160 | 50-130 | 18-80 |
20-30 |
غلظت بحرانی |
20 | 40 | 40 | 15 |
5 |
تذکر: نمونه برگ مورد تجزیه باید از آخرین برگ تشکیل شده کامل باشد. |
نقش نیتروژن در گوجه فرنگی
- تاثیر بر عملکرد فتوسنتز
- افزایش رشد سبزینهای
- تاخیر در بلوغ
- افزایش رشد رویشی
- افزایش تشکیل گل و میوه
بهتر است از فرم ازتی یا نیتراته بجای فرم آمونیومی برای گوجه فرنگی استفاده شود.
نقش پتاسیم در گوجه فرنگی
- نقش موثر پتاسیم بر کیفیت میوه
- افزایش مقاومت بوتهها نسبت به تنشهای محیطی
- کنترل رشد و جلوگیری از عوارض فیزیولوژیک میوه در زمان کاشت نشاء
نقش فسفر در گوجه فرنگی
- تولید انرژی و انتقال آن در گیاه
- موثر در رشد ریشهها
- موثر در تشکیل میوه
در زمان گلدهی و تشکیل میوه نیاز گیاه به فسفر افزایش می یابد.
نقش کلسیم در گوجه فرنگی
- استحکام دیوارهی سلولی
- شرکت در تقسیمات سلولی
- افزایش کیفیت و ترد شدن میوه
- افزایش قدرت بافت گیاه
- جلوگیری از بیماریهای فیزیولوژیکی
- افزایش طول عمر انبارداری میوهها
نقش آهن در گوجه فرنگی
آهن در سنتز کلروفیل نقش دارد و از این رو کمبود آن باعث کلروز و کاهش سبزینگی و زردی برگ می شود.
نقش بور در گوجه فرنگی
- تقسيم سلولی بافتهای مريستمی
- تشكيل جوانههای برگ و گل
- ترميم بافتهای آوندی
- نقش مهم در نقل و انتقال مواد محلول در بين سلولها
نقش مس در گوجه فرنگی
- یکی از اجزاء تشکیل دهنده پروتئین در کلروپلاست
- نقش مهم در ساخت کلروفیل و رنگدانههای گیاهی
- شرکت در متابولیسم نیتروژن و کربوهیدراتها
نقش روی در گوجه فرنگی
- نقش در واکنشهای آنزیمی و تسهیل کار آنزیمها
- ساخت اکسین و بهبود رشد گوجه فرنگی
نقش عناصر به صورت خلاصه در جدول زیر آورده شده است:
|
وظیفه |
نیتروژن |
ساخت پروتئین (رشد و تولید محصول) |
فسفر |
تقسیم سلولی و تشکیل مولکولهای حامل انرژی |
پتاسیم |
انتقال قندها، كنترل روزنهها، تأثیر بر بسیاری از آنزیمها، باعث کاهش حساسیت به بیماریهای گیاهی میشود. |
کلسیم |
واحدی اصلی در تشکیل دیوارههای سلولی، حساسیت به بیماریها را کاهش میدهد. |
گوگرد |
شرکت در ساختار اسیدهای آمینه ضروری مانند سیستئین و متیونین |
منیزیم |
عنصر اصلی در ساخته شدن کلروفیل |
آهن |
تشکیل کلروفیل |
منگنز |
شرکت در فرآیند فتوسنتز |
بور |
تشکیل دیواره سلولی. جوانهزنی و کشیدگی لوله گرده، شرکت در متابولیسم و انتقال قند |
روی |
ساخت اکسین |
مس |
شرکت در متابولیسم نیتروژن و کربوهیدراتها |
مولیبدن |
بخشی از آنزیمهای نیترات-رداکتاز و نیتروژناز |
علائم کمبود مس و روی در گوجه فرنگی
علائم کمبود مس
- کاهش خیلی شدید رشد شاخهها
- تولید ریشههای خیلی ضعیف
- رنگ سبز مایل به آبی برگها
- پیچیدگی برگها و عدم تشکیل گل
- توسعه کلروز و فقدان استحکام در برگها و ساقهها
علائم کمبود روی
- زردبرگی
- ریزبرگی
- فاصله میانگره ها کوتاه
- رگبرگهای سبز (در حالت خیلی شدید کمبود روی)
چگونه عناصر غذایی کم مصرف مورد نیاز گوجه را تامین کنیم؟
مصرف عناصر غذایی آهن، روی، منگنز، مس و بر در مزارع گوجه فرنگی ضروری است. مصرف این کودها به صورت محلول پاشی یا همراه با آب آبیاری قابل توصیه میباشد.
مصرف سولفات روی، سولفات مس و سولفات منگنز در زمان قبل از کشت توصیه میشود.
کمبود آهن در گوجه فرنگی مخصوصاً در آبهای آهکی مناطقی مانند بوشهر و خوزستان شایع است. مصرف خاکی کلاته آهن و یا استفاده از اسیدی کردن آبیاری همراه با مصرف سولفات آهن در آبیاری قطرهای می توان کمبود آهن را کنترل کرد. محلول پاشی آهن باید به صورت مستمر استفاده شود.
توصیه تغذیه عناصر کم مصرف براساس آزمون خاک
مقدار کود مصرفی به صورت خاکی
- سولفات روی 20 (کیلوگرم در هکتار)
- سولفات مس ۱۰ (کیلوگرم در هکتار)
- سولفات آهن به همراه کود مرغی ۱۵۰-۷۵ (کیلوگرم در هکتار)
- سولفات مگنز ۲۵ (کیلوگرم در هکتار)
- اسید بوریک 10 (کیلوگرم در هکتار)
مقدار کود مصرفی به صورت محلول پاشی
- غلظت 5-3 در هزار در حداقل سه نو بت با فاصله ۱۵ روز
تذکر: جهت تخمین دقیق عناصر مورد نیاز، ضمن تهیه آنالیز از برگ و خاک گیاه، با کارشناس متخصص کشاورزی نیز مشاوره نمایید.
محصولات باسط فرآور پویا
از محصولات باسط فرآور پویا که موجب رشد و افزایش ثمردهی گیاهان میشود میتوان به کود سولفات روی و سولفات مس با درصد خلوص مناسب اشاره کرد. این کودها در بسته بندیهای مورد نیاز شما با هر مقداری که بخواهید موجود، قابل خرید و ارسال است.
شما میتوانید برای مشاوره و خرید، با کارشناسان باسط فرآور پویا تماس حاصل فرمایید.
پیشنهاد میشود مطالب زیر را مطالعه نمایید:
- کاربرد مس در کشاورزی
- کاربرد روی در کشاورزی
- کاربرد سولفات مس در کشاورزی
- کاربرد سولفات روی در کشاورزی
- تغذیه درخت انار
- تغذیه درخت گردو
- تغذیه درخت زیتون