انسانها برای استخراج منابع از زمانهای بسیار قدیم حفرههای کم و بیش مفصلی در زمین ایجاد کردهاند. قدیمیترین معادن در مصر امروزی یافت شده است که حدود 30،000 سال پیش برای استخراج سنگ چخماق استفاده میشده است. از آن زمان نیاز به منابع، فناوری و استفاده از آنها گسترش فراوانی پیداکرده است. معادن روباز پس از اتمام منابعشان، رهاشدهاند و به استخرها و دریاچههایی ساخته شده توسط انسان تبدیل شدهاند. این معادن میتوانند به خودی خود جایگاهی برای فعالیت اقتصادی و گردشگری باشند و به موزه معدن تبدیل شوند. بازدید از این نوع معادن در شاخهای از گردشگری به نام “ژئوتوریسم معدنی در جهان” قرار میگیرد.
اکثر معادن فعال برای بازدید عموم بسته است. با این حال، برخی از معادن سابق به جاذبههای گردشگری تبدیل شدهاند که ژئوسایت یا ژئوپارک نام دارند و میتوان با یک تور راهنما از آنها بازدید کرد و چیزهای زیادی در مورد تاریخ منطقه یا به طور کلی استخراج معادن یاد گرفت.
اگر میخواهید با مبحث ژئوتوریسم، ژئوسایت و ژئوپارک بیشتر آشنا شوید پیشنهاد میکنیم مطلب “ژئوتوریسم یا زمینگردشگری” را مطالعه نمایید.
در جهان شهرهایی وجود دارد که به دلیل وجود معادن به وجود آمده و یا گسترش پیدا کردهاند. مانند شهرهای کرونا وفالون در سوئد یا نوریلسک در روسیه. از طرف دیگر، بسیاری از مناطق معدنی سابق پس از اتمام منابع، خالی از سکنه شدهاند و شهرهای شلوغ میتوانند یک شبه به شهرهای ارواح تبدیل شوند. در بعضی موارد، خود معدن به دلیل آسیبهای زیست محیطی دلیل رها شدن محل سکونتگاهها است.
معدنکاری و گردشگری:
معدنکاری همچنین شخصیت غنی خاص خود را به میراث فرهنگی بسیاری از مناطق اضافه کردهاست و فرهنگ مربوط به آن “به ویژه در زمینه ذغال سنگ و فولاد” بر روی چیزهایی به ظاهر نامرتبط یا پیش پا افتاده مانند نام یا لقب تیم های ورزشی تأثیر گذاشته است.
تیم تحقیق و توسعه باسط فرآور پویا، تصاویری از ژئوتوریسم معدنی در جهان را به تفکیک قارهها جمعآوری کردهاند. در ادامه این مطلب شما را به دیدن نمونههای جذابی از معادن گردشگری جهانی دعوت میکنیم.
در صورت علاقه به مشاهده نمونه معادن گردشگری در ایران میتوانید از تصاویر “ژئوتوریسم معدنی در ایران” را دیدن کنید.
معادن گردشگری در قاره استرالیا
1-Coober Pedy
در استرالیای جنوبی شهری به نام کوبرپدی وجود دارد که دارای سنگهای قیمتی عقیق (opal) است. به دلیل آب و هوای گرم و خشک آن ساکنان این منطقه بهتدریج به زندگی در زیرزمین روی آوردهاند.
2-Kalgoorlie Super Pit
در استرالیای غربی نیز شهری به نام کارگورلی واقع شدهاست که معادن متعدد به ویژه طلا در این منطقه وجود دارد.
معادن گردشگری در قاره آسیا
3- معدن نمک خوورا در پاکستان (Khewra Salt Mine)
کشف دومین معدن نمک بزرگ جهان به زمان کمپین هند الکساندر کبیر در قرن 4 قبل از میلاد برمی گردد. این معدن یک جاذبه توریستی بزرگ با ساخت و سازهای مختلف ساخته شده از آجرهای نمکی رنگارنگ در داخل، و تنها منبع “نمک هیمالیا” صورتی رنگ است که مورد توجه علاقه مندان به مواد غذایی قرار دارد.
معدن گردشگری در اقیانوس آرام
4-نائورو
“نائورو” در اقیانوس آرام جنوبی، یک جزیره کوچک در اقیانوس آرام جنوبی در جنوب جزایر مارشال و سومین کشور کوچک جهان است که فقط موناکو و واتیکان از آن کوچکتر هستند. نائورو زمین مرده است که از چندین دهه استخراج فسفات به جا مانده و تجهیزات معدن زنگ زده در آن پراکنده شده است.
معادن گردشگری در قاره آفریقا
5-معدن کیمبرلی
آفریقای جنوبی دارای معدن کیمبرلی یک معدن روباز و زیرزمینی الماس، که از سال 1871 تا 1914 فعالیت می کرد.
معادن گردشگری در قاره آمریکا
آمریکای جنوبی
6-معادن نقره پوتوسی
پوتوسی یکی از مرتفعترین شهرهای بزرگ جهان است در کشور بولیوی واقع شده است. خیابانهای باریک، عمارتهای استعماری و کلیساهای زیادی که این شهر را به میراث جهانی یونسکو تبدیل کرده، تاریخچه ثروتمند پوتوسی را منعکس میکند. جاذبه بزرگ در این شهر معادن نقره آن است که هنوز در حال بهره برداری است و برای تورها باز است.
آمریکای شمالی
معادن در کشور کانادا
7- موزه معدنچیان Springhill
موزه معدنچیان، در واقع یک معدن بزرگ ذغال سنگ مربوط به قرن 19 میباشد که تا سال 1958 فعال بوده است. این معدن پس از انفجار در سال 1956 که منجر به کشته شدن 39 نفر و یک زلزله زیرزمینی در سال 1958 که منجر به کشته شدن 75 نفر شد، تعطیل گردید. جالب است بدانید هنرمندان زیادی قطعههای موسیقی در مورد این حادثه را ضبط و اجرا کردند. امروزه این موزه تورهای زیرزمینی را برگذار میکند.
8- موزه معدنچیان کیپ برتون
خلیج گلس از مدتها قبل به خاطر زغال سنگ معروف بود. تپهای که شهر بر روی آن وجود داشت حاوی ذخایر گستردهای از زغال سنگ بود که از سال 1720 توسط فرانسه استخراج شده است. موزه معدنچیان کیپ برتون چگونگی پیدایش زغال سنگ و همچنین روشهای قدیمی و جدید استخراج زغال سنگ را نشان میدهد. معدن داران بازنشسته تورهای جذابی از یک معدن ذغال سنگ واقعی برگزار میکنند و داستانهای واقعی زندگی کارگران معدن را در رابطه با کار در معادن زغال سنگ بازگو میکنند. در کنار موزه، بازسازی محلههای معدنچیان، از نیمه دوم قرن نوزدهم وجود دارد.
شاید برایتان جالب باشد بدانید که سایت تاریخی ملی الكساندر گراهام بل در این جزیره کیپ برتون وجود دارد.
9- مرکز تفسیری Frank Slide
شهر کوچک استخراج زغال سنگ از فرانک در منطقه Crowsnest Pass واقع در منطقه آلبرتا که اکنون دارای 82 میلیون تن سنگ است. مرگبارترین لغزش سنگی کانادا که باعث کشته شدن 90 نفر شد در این منطقه رخ داد.
معادن گردشگری در ایالات متحده
10- باته، مونتانا
باته وجود خود را مدیون معدنکاری است. بارزترین ویژگی آن گودال برکلی است، که قبلاً یک عملیات استخراج مس بوده و اکنون شکافی پر از آب مملو از فلزات سنگین است که میتواند پرندگان را در آن بکشد. نمایشگاهها و فروشگاهها تاریخ خود را با ترکیبی عجیب از دفاع در مورد گذشته و افتخار در تلاشهای فعلی اصلاحات نمایش میدهند. باته همچنین شامل موزه معدن جهانی با یک شهر معدنکاری بازسازی شده و تورهای معدن زیرزمینی، و همچنین موزه مواد معدنی در پردیس Tech Montana است.
به همین ترتیب، بسیاری از شهرهای ارواح غرب آمریکا شهرهای پررونقی بودند که در اعتصابات طلا و نقره شکل گرفتند، اما پس از کار معادن، آنها از بین رفتند. یکی از بهترین مواردی که در نزدیکی پارک ملی یوسمیتی حفظ شده است، بادی در کالیفرنیاست.
11- موزه جنگ های مین ویرجینیای غربی
در کوههای دورافتاده در امتداد مرز غرب ویرجینیا / کنتاکی، این موزه داستان ناشناختهای را از جنگهای عظیم بین معدنچیان معتصب معدن و نیروی انتظامی که سعی در شکستن اعتصاب آنها دارند، روایت میکند. نبرد کوه بلر بزرگترین شورش در ایالات متحده آمریکا از زمان جنگ داخلی آمریکا بود و ارتش آمریکا برای درهم شکستن آن وارد جنگ شد.
معادن گردشگری در قاره اروپا
استونی
12-استونی شرقی
این منطقه در قلب استخراج شیل نفتی قدیمی استونی واقع شده است، که توسط تعدادی از موزههای محلی به یادگار مانده است. برخی از مرتفعترین تپهها در منطقه غیر مسطح “کوههای خاکستر” است که جنگل زده شده و به استفاده تفریحی رسیده است.
معدن گردشگری در فنلاند
13- موزه معدن Tytyri
معدن کلسیت در Tytyri در نزدیکی Lohja که بازدیدکنندگان باز است. مینیبوسها بازدیدکنندگان را 100 متر زیر زمین میبرند و در آنجا موزهای که تاریخ معدن را به نمایش می گذارد قرار دارد.
معدن گردشگری در فرانسه
14-مرکز معدن فایمورو
معدن فایمورو یک معدن ذغال سنگ بود. اساساً، یک کانسار ذغال سنگ بود که به طور اتفاقی در سال 1827 کشف شد. بیش از یک قرن، معدنچیان فرانسوی، لهستانی و ایتالیایی در معدن کار کردند و در روستای جدا از معدن زندگی میکردند. این معدن مهمترین منفعت اقتصادی روستا بود و در سال 1958 بسته شد. امروزه، موزه معدن داستان خود را شرح میدهد، شرح رشد، حوادث خاص و همچنین داستان های کارگران معدن.
معادن گردشگری در آلمان
15- آلمان دارای دو معدن ژئوتوریسم است. معدن سنگ گرانبهای استیناکولنبرگ و معدن نقره 300 ساله، برای نشان دادن تاریخ استخراج در دورههای مختلف استفاده میشود.
معدن سنگ گرانبهای استیناکولنبرگ
معدن نقره 300 ساله
معادن گردشگری در نروژ
16- غار سفید
معادن متروکهای که در تابستان برای بازدید عموم آزاد است. سنگ سفید آنورتوزیت در اینجا بیش از هر جای دیگر وجود دارد.
17-معادن نقره در کونگسبرگ
بیش از 300 سال استخراج نقره، شبکهای در حدود 1000 کیلومتر تونل ایجاد شده است و 300 شافت که عمیق ترین آنها 1000 متر است وجود دارد. مساحت این معادن 30 کیلومتر مربع است. بیش از 1 میلیون کیلوگرم نقره خالص از آنها استخراج شد.
18- شهر معدن Røros
معادن مس Røros به مدت 333 سال در حال فعالیت بودند. Røros یکی از دو شهر استخراج ممتاز بود (Kongsberg شهر دیگر). این شهر و معادن آن یکی از میراث جهانی یونسکو است.
19- معدن رنگ کبالت
در دهه 1770 فعالیت خود را آغاز کرد. سنگ معدن کبالت را استخراج و رنگدانههای شیشه کبالت آبی (اسمالت) و کبالت آبی (آلومینات کبالت) تولید میکرد. در دوران اوج خود، 80 درصد از بازار جهانی رنگدانههای کبالت را تأمین میکرد. اکنون برای بازدید کنندگان باز است.
معدن گردشگری در لهستان
20- معدن نمک ویلیچکا
معدن نمک ویلیچکا بین قرن سیزدهم و 2007 به طور مداوم تولید داشت واکنون یکی از قدیمی ترین شرکتهای تعطیل جهان است. این معدن به دلیل مجسمهها و نمازخانههای زیادی که توسط معدنچیان از سنگ نمک تراشیده شده، مشهور است.
معادن گردشگری در سوئد
21- معدن فالو
این معدن برای قرنها بزرگترین معدن مس در اروپا بود و حدود 70 درصد از کل مس مورد نیاز اروپا را تأمین میکرد. چندین هزار شافت حفر شد. این شرکت استخراج، احتمالاً قدیمیترین شرکت تجاری در جهان است. اکنون موزه برای بازدید عموم آزاد است. این معادن و این شهر یکی از میراث جهانی یونسکو است.
22-معدن کرونا
معدن کرونا بزرگترین و مدرن ترین معدن زیرزمینی سنگ آهن در جهان است. این معدن در کرونا در شهرستان نوربوتن، لاپلند، سوئد واقع شده است. این معدن متعلق به شرکت (LKAB) یک شرکت بزرگ استخراج معادن سوئد است. در سال 2018 معدن 26.9 میلیون تن سنگ آهن تولید کرد. معدن کرونا دارای بدنه سنگ معدن است که 4 کیلومتر طول، 80 متر تا 120 متر ضخامت دارد و عمق آن تا 2 کیلومتر میرسد. از زمان استخراج معدن در سال 1898، این معدن بیش از 950 میلیون تن سنگ معدن تولید کرده است. در 18 مه سال 2020 زمین لرزهای با قدرت تقریبی 4.9 مگاوات در قسمت پایینی معدن آغاز شد. این زمین لرزه طبیعی نبود بلکه ناشی از فعالیت معدنکاری بود.
23- معدن Ytterby
این معدن نسبت به دیگران دارای یک تمایز جذاب است. نه عنصر شیمیایی جدول تناوبی در اینجا کشف شده است، چهار عنصر از آنها اتریم، ایتربیم، تربیوم و اربیوم هستند.
معادن گردشگری در انگلستان
24- Grime’s Graves
این مکان در شهر تتفورد انگستان واقع شده است
25- موزه ملی معدن انگلستان
امروزه تعداد کمی از ما در معدن ذغال سنگ در حال کار زیرزمینی خواهیم بود، بنابراین این موزه تجربه اساسی این صنعت بزرگ اما ترک شده را برای ما به ارمغان می آورد.
26- معدن پلدرک هلستون
این معدن یکی دیگر از معادن گردشگری انگلستان است که تورهای جذابی در آن برگذار میشود.
27- موزه ویل مارتین
در کاستلتون تنها معادن Blue John در جهان و همچنین چهار غار است که گردشگران می توانند از آن دیدن کنند.
28- غارهای تخته سنگ LLechwed
معدن سنگ باستانی، موزه و تور زیر زمینی نمایی از صنعت تخته سنگ شمال ولز را نمایش میدهد.
29- معدن طلای دولاکوتی
دامنهای تپهای پوشیده از درختان، که به ورودی معادن طلا که از دوره روم، تا اوایل قرن 20 استفاده میشدند، منجر میشود.
30- موزه ذغال سنگ ملی Big Pit
موزه ذغال سنگ ملی Big Pit موزه میراث صنعتی در ولز است. این معدن که از سال 1880 تا 1980 معدن ذغال سنگ کار میکرد، در سال 1983 تحت نظارت موزه ملی ولز برای بازدید عموم افتتاح شد. این سایت به حفاظت عملیاتی از میراث معدن زغال سنگ ولز اختصاص دارد که در طول انقلاب صنعتی اتفاق افتاد.
31- موزه Silver Mountain Experience
موزه معدنکاری در ساختمانهای معدن نقره دوره ویکتوریا که در انگلستان واقع شده است .
در صورت علاقه به مشاهده نمونه معادن گردشگری در ایران میتوانید از تصاویر “ژئوتوریسم معدنی در ایران” را دیدن کنید.