اکسید روی و کاربردهای آن, زینک سولفات, صفر تا صد مواد معدنی
عنصر روی در گیاه برنج
کشت طولانی مدت در اراضی شالیزاری همراه با مصرف کودهای شیمیایی ازته و فسفاته و عدم مصرف سایر عناصر غذایی مورد نیاز گیاه و همچنین وجود محدودیت‌های ذاتی در خاک، منجر به افزایش و تجمع فسفر قابل جذب و کاهش مقدار روی قابل جذب در خاک شده است. کمبود روی تحت شرایط غرقاب در خاک‌های سدیمی، آهکی، آلی و در خاک‌هایی که زهکشی ضعیفی دارند معمول است. در ادامه مقاله به شرح نقش روی در گیاه برنج و روش‌های رفع کمبود آن پرداخته می‌شود.
تغذیه گیاه برنج
گیاهان برای رشد به تشعشعات خورشیدی (نور)، آب و مواد مغذی نیاز دارند. این مواد مغذی در خاک، هوا یا آب وجود دارد. به طور کلی، ۱۸ ماده مغذی مختلف برای رشد طبیعی و رشد کامل لازم است. مهم‌ترین ماده مغذی موجود در هوا کربن است. هیدروژن نیز از آب و اکسیژن از آب و هوا تأمین می‌شود. عناصر H، C و O با استفاده از فتوسنتز به کربوهیدرات‌های گیاه تبدیل می‌شوند.
عمده مواد مغذی موجود در خاک عبارتند از :
- نیتروژن
- فسفر
- پتاسیم
- کلسیم
- منیزیم
- گوگرد
و ریز مغذی‌های اساسی خاک عبارتند از:
- آهن
- منگنز
- بورون
- روی
- مس
- کلر
- کبالت
- مولبیدن
- نیکل
همه این عناصر نقش اساسی و مهمی در رشد گیاهان دارند. کود روی نیز نقش مهمی در فرآیندهای بیوشیمیایی گیاه دارد و از نشانه‌های کمبود روی در گیاه برنج می‌توان به پیدایش لکه‌های قهوه‌ای بر روی برگ‌های جوان اشاره کرد که باعث مختل شدن رشد برنج می‌شود. وجود عنصر روی در خاک برنج در بهبود رشد دانه این گیاه موثر است.
* خاک های آهکی یا آهکی با محتوای نسبی زیاد مواد آلی در معرض خطر کمبود روی هستند.
نقش روی در گیاهان
در بين عناصر كم مصرف، عنصر روی نقش موثر و تعيينكنندهتری بر رشد و عملكرد گياه (برنج)
داشته و از اين حيث مي‌توان آن را گلوگاه رشد در گروه عناصر كم مصرف ضروری برای اكثر گياهان و
خاصه برنج معرفی نمود. فعالیت‌های آنزیمی عنصر روی سبب می‌شود تا نقش و تأثیر روی در گیاهان مشخص شود. عنصر روی در تولید هورمون‌های رشد و همینطور باروری گیاهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این عنصر دارای خاصیت مشخص بر روی ریزش برگ‌ها است و همینطور کمبود آن سبب تأخیر در باز شدن به موقع برگ‌ها و گل‌ها و در نهایت محدودیت در رشد گیاهان ایجاد می‌شود.
* به طور کلی روی در گیاهان شامل ساختار مکانیزم‌های حفاظتی می‌باشد.
عوامل موثر بر جذب روی توسط گیاه
- pH خاک: بـا افـزايش pH قابليـت جـذب روی كـم مـی‌شـود و فراهمـی روی در خاک‌های اسيدی بيش از قليايی است.
- مقدار فسفر
- مقدار مـاده آلـی
- جـذب سـطحی توسط رس‌هـای خـاک
علائم كمبود روی در برنج
علائم كمبود روی در برنج معمولاً 2 تا 3 هفته بعد از غرقاب، وقتی گياهـان شـروع بـه رشـد مـی‌كنند به صورت نقاط قهوه‌ای مايل به قرمز روی برگ‌های پيرتر ديده می‌شوند و همزمان رشـد گيـاه نيـز كند می‌شود. عمدتاً عمدتاً علائم كمبود روي را به صورت ذيل تقسيم بندي مي كند:
- كلروزه شدن رگبرگ‌های ميانی برگ‌های جوانتر مخصوصاً در قسمت قاعده برگ
- ظهـور نوارهـا و لكه‌های قهوه‌ای رنگ در برگ‌های پايين‌تر گياه،
- متوقف شدن رشد گیاه
- كاهش اندازه پهنگ برگ (در غـلات، بـرگ كمتـر تحـت تـأثير قـرار می‌گيرد)
زمان و میزان مصرف کود روی در برنج
خواص کود روی در گیاهان زمانی مشخص شد که این عنصر بر روی بیش از ۳۰۰ نوع آنزیم در دام و گیاه اثر گذاشت. کودهای شیمیایی که حاوی عنصر روی هستند سبب می‌شوند که شرایط تغذیه گیاهان تقویت شود.
جهت رفع كمبود روی از سولفات روی %36 به صورت محلول پاشی و يا پخش مستقيم در مزارع برنج اسـتفاده می‌شود.
استفاده از ۵ تا ۱۰ کیلوگرم روی در هکتار، به صورت سولفات روی یا اکسیدروی کافی می‌باشد. کود روی را می‌توان بعد از پیوند زدن روی برگ‌ها اسپری کرد. همچنین می‌توان ریشه‌ها را قبل از پیوند در یک محلول روی ریخت.
سولفات روی از کجا تهیه کنیم؟
از محصولات باسط فرآور پویا که موجب رشد و افزایش ثمردهی گیاهان می‌شود می‌توان به کود سولفات روی و سولفات مس با درصد خلوص مناسب اشاره کرد. این کودها در بسته بندی‌های مورد نیاز شما با هر مقداری که بخواهید موجود، قابل خرید و ارسال است.
شما می‌توانید برای مشاوره و خرید، با کارشناسان باسط فرآور پویا تماس حاصل فرمایید.
پیشنهاد می‌شود مطالب زیر را مطالعه نمایید: